Lesgeld/collegegeld

Lesgeld/collegegeld betalen: hoe werkt dat?

Als je een opleiding volgt aan een bekostigde onderwijsinstelling – dus een school, hogeschool of universiteit die door de overheid wordt gefinancierd – betaal je elk jaar lesgeld (mbo) of collegegeld (hbo/wo).

Lesgeld is je eigen bijdrage aan de kosten van het onderwijs. De overheid betaalt het grootste deel, bijvoorbeeld voor docenten, gebouwen en materialen. Jij betaalt een kleiner deel zelf.

Je betaalt lesgeld als je een voltijd bol-opleiding (Beroepsopleidende Leerweg) of een voltijd vavo-opleiding (voortgezet algemeen volwassenenonderwijs) volgt aan een mbo-instelling die door de overheid wordt bekostigd. Dit geldt alleen als je op 1 augustus van het schooljaar 18 jaar of ouder bent.

In studiejaar 2025-2026 is het lesgeld € 1.458.  Het exacte bedrag wordt ieder jaar door de overheid vastgesteld en kun je terugvinden op de website van DUO.

Je betaalt lesgeld als je op 1 augustus van het schooljaar 18 jaar of ouder bent en een voltijd bol-opleiding (Beroepsopleidende Leerweg) of een voltijd vavo-opleiding (voortgezet algemeen volwassenenonderwijs) volgt aan een bekostigde mbo-instelling.

Voorbeeld: word je op 25 juli 18 jaar, dan betaal je voor dat hele schooljaar lesgeld. Word je pas op 10 september 18, dan hoef je dat schooljaar nog geen lesgeld te betalen.

Nee, als je een bbl-opleiding (Beroepsbegeleidende Leerweg) volgt, betaal je geen lesgeld aan DUO. Wel vragen veel scholen voor bbl-opleidingen cursusgeld, en dat bedrag bepaalt de school zelf.

Lesgeld betaal je aan DUO. Je krijgt half september de lesgeldrekening via Mijn DUO. Tot die tijd hoef je nog niks te doen. Als je de lesgeldrekening hebt ontvangen, kun je op drie verschillende manieren betalen:

In één keer zelf betalen: het gehele bedrag overmaken met iDEAL in Mijn DUO of via de betaalgegevens op de lesgeldrekening.

In termijnen zelf betalen: 9 maandelijkse termijnen via automatische incasso (afschrijving). Dit vraag je aan in Mijn DUO of met het formulier Aanvraag termijnregeling lesgeld.

Door iemand anders laten betalen:

In één keer laten betalen: gebruik de betaalgegevens op de lesgeldrekening.

In termijnen laten betalen: 9 maandelijkse termijnen via automatische incasso (afschrijving). Dit vraag je aan in Mijn DUO of met het formulier Aanvraag termijnregeling lesgeld.

Je wijzigt je betaalgegevens via Mijn DUO. Daar kun je je rekeningnummer aanpassen, kiezen voor betaling in één keer of in termijnen, of regelen dat iemand anders betaalt. Houd er rekening mee dat wijzigingen vaak pas bij de volgende incasso ingaan en dat DUO vaste momenten heeft waarop betalingen worden afgeschreven.

Als je later in het schooljaar begint, betaal je minder lesgeld. Hoeveel je precies moet betalen, vind je op de website van DUO.

Je betaalt maar één keer per jaar lesgeld. Stap je over naar een andere voltijd mbo- of vavo-opleiding, dan hoef je niet opnieuw te betalen.

Ga je een opleiding doen waarvoor je wettelijk cursusgeld betaalt (bijvoorbeeld bbl of deeltijd), dan kun je soms (een deel van) je lesgeld terugkrijgen.

Stap je tijdens het schooljaar over naar het hbo of de universiteit, dan kun je korting vragen op het collegegeld. Je moet dan laten zien dat je dit schooljaar lesgeld hebt betaald. Dat bewijs vind je in Mijn DUO. De hogeschool of universiteit bepaalt het kortingsbedrag.

Ben je voor 1 oktober uitgeschreven? Dan hoef je geen lesgeld te betalen.
Word je op of na 1 oktober uitgeschreven? Vaak moet je dan lesgeld betalen voor het hele schooljaar. Alleen in sommige situaties kun je een deel van het lesgeld terugkrijgen.

Collegegeld is je eigen bijdrage aan de kosten van het onderwijs in het hbo of wo. De overheid betaalt het grootste deel, bijvoorbeeld voor docenten, gebouwen en materialen. Jij betaalt een kleiner deel zelf. Je betaalt collegegeld als je aan een hogeschool of universiteit studeert die door de overheid wordt bekostigd.

 

 

De meeste studenten betalen het wettelijke collegegeld. Dit bedrag wordt elk jaar door de overheid vastgesteld en geldt als je uit een EU-land komt (of uit Zwitserland, Suriname, IJsland, Liechtenstein of Noorwegen), én voor het eerst een bachelor of master volgt aan een bekostigde instelling.

Voldoe je niet aan deze voorwaarden, omdat je bijvoorbeeld al eerder een bachelor- of masterdiploma hebt behaald, dan betaal je instellingscollegegeld. Dat bedrag bepaalt de hogeschool of universiteit zelf en ligt vaak hoger dan het wettelijke tarief.

De overheid bepaalt jaarlijks de hoogte van het wettelijk collegegeld. Deze hoogte is bij alle onderwijsinstellingen gelijk. Het instellingscollegegeld is nooit lager dan het wettelijk collegegeld. De hoogte van instellingscollegegeld kan verschillen per onderwijsinstelling en per opleiding.

Voor het studiejaar 2025-2026 is het wettelijke collegegeld €2.601. Het exacte bedrag wordt ieder jaar door de overheid vastgesteld en kun je terugvinden op de website van de Rijksoverheid.

Voldoe je niet aan de voorwaarden voor het wettelijke collegegeld dan betaal je instellingscollegegeld. Dat bedrag bepaalt je hogeschool of universiteit zelf en ligt vaak hoger. Het exacte tarief vind je op de website van je opleiding.

Je regelt de betaalwijze van je collegegeld via Studielink. In Studielink geef je een digitale machtiging af zodat de hogeschool of universiteit het collegegeld van je bankrekening kan afschrijven, of van de rekening van degene die voor jou betaalt. Het collegegeld kan in één keer of in termijnen worden betaald. Zorg ervoor dat er voldoende saldo op de rekening staat op de dag dat het bedrag wordt afgeschreven.

Doe je hbo of universiteit? Dan kun je geld lenen om je collegegeld te betalen. Dit noemen we collegegeldkrediet.

Hoeveel collegegeldkrediet je krijgt, hangt af van het soort collegegeld dat je betaalt. Als je wettelijk collegegeld betaalt, kun je maandelijks 1/12 van je collegegeld lenen. Betaal je instellingscollegegeld, dan kun je meer lenen. Hoeveel precies hangt af van de hoogte van je instellingscollegegeld. Er geldt wel een maximum: je kunt nooit meer lenen dan 5 keer het wettelijke collegegeld.

Het collegegeldkrediet moet je na je opleiding altijd terugbetalen, met rente. Meer informatie over collegegeldkrediet vind je op de website van DUO.

Begin je later in het studiejaar, dan betaal je meestal alleen voor de maanden waarin je ingeschreven staat. Het collegegeld wordt dan naar rato berekend. Je hogeschool of universiteit past het bedrag automatisch aan en laat je weten hoeveel je moet betalen.

Stap je over naar een andere opleiding aan dezelfde hogeschool of universiteit, dan blijft je collegegeld doorgaans gewoon doorlopen. Ga je naar een andere instelling, dan stopt de eerste instelling met het incasseren en betaal je bij de nieuwe instelling verder. Vaak wordt het bedrag verrekend, zodat je niet dubbel betaalt.

Schrijf je je in de loop van het studiejaar uit, dan betaal je alleen collegegeld voor de maanden waarin je ingeschreven stond. Je krijgt het te veel betaalde bedrag terug. Stop je in juli of augustus, dan krijg je meestal geen geld terug, omdat je dan al voor het hele studiejaar hebt betaald.

Waar kan ik hulp krijgen?

Heb je vragen over collegegeld of lesgeld? Neem dan contact op met:

  • Studenten/financiële administratie (hbo/wo) – Ga naar de website van jouw opleiding voor de contactgegevens van de studentenadministratie of de financiële administratie. 
  • DUO (mbo) – Ga naar de website van DUO voor vragen over het lesgeld in het mbo. DUO heeft ook accounts op Instagram en YouTube waar je vragen kunt stellen. Of bel met de klantenservice van DUO via 050 – 599 77 55.
  • De Bibliotheek – In de meeste bibliotheken vind je een Informatiepunt Digitale Overheid waar je geholpen kunt worden met vragen over o.a. je studiezaken. De hulp bij het Informatiepunt Digitale Overheid is gratis. Ook als je geen lid bent.
  • Het buurthuis, wijkcentrum of jongerenpunt – Loop je ergens tegenaan en heb je behoefte aan informatie of advies? Neem contact op met het buurthuis, wijkcentrum of jongerenpunt bij jou in de buurt.