Stage

Een stage is een periode waarin je bij een bedrijf of organisatie werkt om te leren. Je doet er ervaring op die past bij je opleiding. Zo kun je de dingen die je op school leert, in de praktijk gebruiken. Op het mbo leer je tijdens een stage vooral meewerken in de praktijk, op het hbo krijg je meer verantwoordelijkheid en werk je aan projecten, en op de universiteit richt je stage zich meestal op onderzoek.

Er zijn verschillende soorten stages:

• Oriënterende stage – Kennismaken met een werkveld.
• Meeloopstage – Je loopt mee met medewerkers en leert de dagelijkse werkzaamheden kennen.
• Werkstage – Je voert zelfstandig taken of projecten uit.
• Afstudeerstage – Je doet onderzoek of werkt aan een opdracht die gekoppeld is aan je scriptie of eindproject.

Je mag niet zomaar overal stage lopen. De plek moet aansluiten bij je studie en er moet een begeleider zijn die je kan ondersteunen. Over het algemeen geldt:

• Mbo: je moet stage lopen bij een erkend leerbedrijf (te vinden via stagemarkt.nl). Dat betekent dat het bedrijf toestemming heeft om mbo-studenten te begeleiden.
• Hbo en wo: je mag meestal stage lopen bij bedrijven, organisaties of instellingen die passen bij jouw opleiding. Denk aan bedrijven in de zorg, techniek, onderwijs, overheid, commerciële sector of bij onderzoeksinstellingen. Je opleiding moet de stageplek goedkeuren.

Een stageovereenkomst is een contract waarin afspraken staan tussen jou, je opleiding en het bedrijf waar je stage loopt. Daarin staat bijvoorbeeld hoe lang je stage duurt, hoeveel uren je werkt, welke taken je hebt, wie je begeleidt en of je een vergoeding krijgt. Het zorgt ervoor dat iedereen weet wat er is afgesproken en wat je rechten en plichten zijn tijdens je stage.

Zorg dat je de overeenkomst altijd goed leest voordat je tekent, en bespreek het als er iets in staat waar je het niet mee eens bent.

Er bestaan in Nederland geen vaste regels of wettelijke minimumbedragen voor stagevergoedingen. Bedrijven mogen dus zelf bepalen of ze een vergoeding geven en hoe hoog die is. De hoogte verschilt sterk per sector, maar ligt vaak ergens tussen de € 200 en € 500 per maand.

De stage of leerbaan mag jou in ieder geval geen geld kosten. Maak je kosten en krijg je die niet op een andere manier vergoed? Bijvoorbeeld omdat je moet reizen naar je stageplek, een VOG (verklaring omtrent het gedrag) nodig hebt of omdat je bedrijfskleding moet kopen voor je stage? Dan moet het bedrijf waar je stage loopt deze kosten vergoeden. Dit heet een onkostenvergoeding.

Je kunt soms een reiskostenvergoeding krijgen van je stagebedrijf, maar dat is niet verplicht. Of je die krijgt, hangt af van wat er in je stageovereenkomst staat en van de regels van het bedrijf. Kun je geen gebruikmaken van je studentenreisproduct? Dan betaalt je stagebedrijf vaak (een deel van) je reiskosten. Dat kan door de kosten van de trein, tram of bus te vergoeden, of met een vast bedrag per kilometer als je met de auto gaat.

Vaak ben je tijdens je stage verzekerd via je school of via het stagebedrijf, bijvoorbeeld voor ongevallen of als je schade veroorzaakt. Maar dit is niet overal hetzelfde. Het is belangrijk om in je stageovereenkomst te controleren hoe de verzekering is geregeld. Als dit niet (voldoende) is opgenomen, kun je zelf een verzekering afsluiten, bijvoorbeeld een aansprakelijkheidsverzekering of – bij een stage in het buitenland – een reisverzekering.

Als je een bijbaan hebt én een stagevergoeding krijgt, telt de Belastingdienst dat samen als inkomen. Over beide kan belasting worden ingehouden. Je mag de loonheffingskorting maar bij één plek tegelijk gebruiken: kies meestal de plek waar je het meest verdient, zodat je daar minder belasting betaalt. Uiteindelijk wordt alles bij de belastingaangifte weer verrekend. Heb je te veel belasting betaald? Dan moet je zelf aangifte doen om dat geld terug te krijgen — het gaat niet automatisch. Meer informatie over loonheffingskorting en het terugvragen van te veel betaalde belasting vind je hier.

Een stagevergoeding heeft geen invloed op de studiefinanciering. Studenten mogen bovendien onbeperkt bijverdienen naast hun studiefinanciering. Er is dus geen bijverdiengrens. Let op: je totale inkomen kan wel invloed hebben op toeslagen, zoals zorg- of huurtoeslag.

Je kunt nog steeds zorgtoeslag of huurtoeslag krijgen als je een stagevergoeding ontvangt. Wel telt je stagevergoeding mee als inkomen. Hoeveel toeslag je krijgt, hangt dus af van je totale inkomen in dat jaar. Verdien je meer dan de inkomensgrens, dan kan je toeslag lager worden of zelfs stoppen. Verandert er iets in je inkomen? Geef dit dan binnen vier weken door. Dit doe je via Mijn toeslagen. Door je wijziging op tijd door te geven, voorkom je dat je zorg-/huurtoeslag moet terugbetalen of dat je (na een waarschuwing) een boete krijgt.

Wil je stage lopen in het buitenland? Dan zijn er een aantal belangrijke zaken die je goed moet regelen. Je zoekt meestal zelf een stageplek, bijvoorbeeld via internet of met hulp van je opleiding. Verder moet je letten op praktische zaken, zoals een geldig paspoort of identiteitskaart, en soms ook een visum. Ook is het belangrijk om te controleren of je zorgverzekering in het buitenland geldig blijft en of je recht hebt op studiefinanciering of een beurs, zoals de Erasmusbeurs.

Welke zaken je moet weten en regelen, verschilt per situatie. Ook heb je misschien recht op vergoedingen. Maak een overzicht voor jouw situatie op rijksoverheid.nl/studereninhetbuitenland of bel 1400.

Bekijk video